تایتانیک و عشقی بدفرجام؛ تراژدی پرفروش جیمز کامرون
تایتانیک و عشقی بدفرجام؛ تراژدی پرفروش جیمز کامرون
اولین روز از ماه مارس ۱۹۹۸ بود که اعلام شد فروش فیلم سینمایی تایتانیک، ساخته جیمز کامرون از مرز یک میلیارد دلار گذشت. اتفاقی که تا آن زمان در تاریخ سینما بی‌سابقه بود. این فیلم آنقدر مشهور است که نیازی به بازخوانی داستان آن، و سخن گفتن از خط اصلی روایت و شخصیت‌های محوری آن وجود ندارد. همان سالی که تایتانیک اکران شد، آلن ریدینگ در یادداشتی برای روزنامه نیویورک تایمز نوشت که جذابیت ماجرای کشتی تایتانیک مدت‌ها قبل از اینکه فیلم جیمز کامرون ساخته و اکران شود اثبات و معلوم شده بود. کتاب‌هایی که نوشته شده و آلبوم‌های موسیقی که به بازار آمده بود و مستندهایی که درباره‌اش ساخته بودند؛ حتی می‌دانید که تایتانیک ۱۹۹۸ جیمز کامرون، نخستین فیلم سینمایی داستانی درباره این کشتی بدفرجام نبود. اما کامرون و گروه سازنده این فیلم، چیز تازه دیگری عرضه کردند. چیزی که ذائقه اشباع شده مخاطبان را جذب کند. می‌نویسد نباید در بررسی علل فروش بالای فیلم از تأثیر عواملی مثل قدرت فیلم‌سازی هالیوود، جلوه‌های ویژه حیرت‌انگیز، تبلیغات و شبکه توزیع فیلم غافل شد، اما موضوع بی‌شک فراتر از همه این‌هاست. تایتانیک داستانی را روایت می‌کند که می‌تواند راست و حقیقی باشد؛ نمایش پرآب و تاب دلدادگی دو جوان از دو طبقه اجتماعی متفاوت، آن‌هم چند قدم مانده به فاجعه‌ای بزرگ؛ و آن فرجام تلخی که برای شخصیت‌های داستان رقم خورد. فیلم هم وجوه تخیلی قدرتمندی و گیرایی دارد، و هم اینکه در بستر یک حادثه واقعی تاریخی روایت می‌شود، که این دومی، تأثیر آن را چندبرابر می‌کند. ولو اینکه سازندگان، به آنچه واقعاً روی داده چندان وفادار نمانند و تا آنجه در چارچوب حقایق تاریخی بمانند که داستان می‌طلبد. سازندگان تایتانیک ۱۹۹۸ بر خاص و بی‌سابقه بودن جلوه‌های ویژه فیلم‌شان تاکید داشتند و در عمل هم کاری کردند که پیش از آنان کسی نکرده بود. تایتانیک، سطح فیلم‌سازی را از این حیث ارتقا داد و مرزهای رویاپردازی روی پرده سینما را گسترده‌تر کرد. اما همه این جلوه‌های ویژه، درنهایت به خدمت داستان فیلم درآمد و بر جذابیت ماجرایی که تماشاگر دنبال می‌کرد افزود. به قول راجر ایبرت، این فیلم با پرداختن به مضامینی مثل عشق و مرگ و زندگی، به لایه‌های عمیق احساسات ما تلنگر می‌زند و تراژدی دیگری به فهرست تراژدی‌های مهم اضافه می‌کند. ناگفته نماند که تایتانیک ۱۹۹۸ در سراسر جهان بیشتر از ۲ میلیارد دلار فروخت و تا سال‌ها، در صدر فهرست پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما ایستاد.
