۹ دسامبر ، ۱۸ آذر ـ تقویم تاریخ
۱۸ آذر، ۹ دسامبر ـ تقویم تاریخ
9 دسامبر ۱۹۱۴ ـ پیروزی ناپایدار عثمانی‌ها بر روس‌ها در جریان جنگ اول جهانی
سال ۱۹۱۴ در چنین روزی از ماه دسامبر، و در ماه‌های آغازین جنگ اول جهانی بود که عثمانی‌ها موفق به عقب راندن روس‌ها از برخی متصرفات‌شان شدند و جلوی پیشروی آن‌ها به سوی ارزروم را گرفتند. البته این پیروزی، آن‌هم در آن شرایط ناپایدار، فقط موفقیتی کوچک در جنگی بزرگ بود و چیزی را برای طرف برنده تضمین و قطعی نمی‌کرد؛ به‌ویژه آنکه زمستان وسرمای سخت آن هم در راه بود و احتمال مواجهه با مشکلاتی مثل کمبود آذوقه و تدارکات نیز وجود داشت. آنچه در ماه‌ها و درگیری‌های بعدی میان این دو دولت روی داد به کنار، اشاره به این نکته ضروری است که هم عثمانی‌ها و هم روس‌ها هر دو، علاوه بر درگیری در چند جبهه نبرد، در آن دوره با مشکلات داخلی زیادی هم مواجهه بودند و هر دو امپراتوری‌های بزرگ روبه زوال و فروپاشی محسوب می‌شدند؛ هرچند این زوال و فروپاشی نه دقیقاً در همان روزها، که بعدها در سال‌های پیش‌رو خود را آشکارا نشان داد.
*
۹ دسامبر ۱۹۳۵ ـ قتل روزنامه‌نگار امریکایی والتر ویلیام لگت
لگت روزنامه‌نگاری بود که با چند نشریه نیویورکی مثل نیویورک‌تایمز و نیویورک‌پست همکاری می‌کرد. اما از اوایل دهه ۱۹۳۰ میلادی بیشتر وقت خود را به نوشتن برای روزنامه میدوست امریکن اختصاص می‌داد و به شکل ویژه روی موضوع جرایم سازمان‌یافته و ارتباط پول‌های حاصل از این جرایم با سیاست و سیاست‌مداران کار می‌کرد. وی در خانواده‌ای کشاورز از اهالی مینسوتا متولد شد (۱۸۸۶) و تقریباً از همان ابتدای جوانی به ژورنالیسم دل بست. دانشگاه را رها و کار در مطبوعات را آغاز کرد. وی به مارکسیسم گرایش داشت و برای جنبش‌های حامی حقوق کارگران و کشاورزان تبلیغ می‌کرد. همچنین با مداخله امریکا در جنگ اول جهانی مخالف بود و در کارزار مخالفان ورود به جنگ نقش فعالی داشت. اما برجسته‌ترین بخش زندگی او تحقیقات اوست درباره فساد سیاست‌مداران و تلاش‌های وی برای کشف و افشای پشت پرده زندگی آنان و ارتباط‌شان با پول‌های کثیف به ویژه در ایالت مینسوتا. او به سرنخ‌هایی هم در این موضع رسیده بود، اما هنوز مستندات کافی و اقناع‌کننده برای ارائه نداشت. چندبار به مرگ تهدید شد، اما از کوشش برای تکمیل تحقیقات خود دست نکشید. سرانجام کسانی که از برملاشدن نتایج کار لگت در هراس بودند، او را بیرون خانه‌اش، جلوی چشم همسر و فرزندانش به رگبار بستند و از پا درآوردند (سال ۱۹۳۵). بررسی‌های پلیس و دادگاه متهمان به قتل نه به اجرای عدالت درباره وی منتهی شد و نه کمکی به کشف حقایق اصلی ماجرا کرد؛ نام افراد پنهان این ماجرا هرگز افشا نشد و طراحان توطئه قتل او تعقیب و مجازات نشدند. دختر لگت که روز حادثه کودک خردسالی بود، سال‌ها بعد کتابی درباره زندگی پدرش نوشت و در آن به برخی دشواری‌ها و موانع موجود در زندگی حرفه‌ای خبرنگاران افشاگر (که در خط نخست نبرد با جرایم سازمان‌یافته قرار دارند) و نیز خطراتی که همیشه آنان را تهدید می‌کند پرداخت.
*
۹ دسامبر ۱۹۸۷ ـ آغاز نخستین انتفاضه فلسطینیان
مناسبت دیگر امروز، آغاز نخستین انتفاضه فلسطین است. به گزارش خبرگزاری یورونیوز «در ۸ دسامبر سال ۱۹۸۷ میلادی یک کامیون که توسط راننده‌ای یهودی هدایت می‌شد به دو خودروی کارگران فلسطینی در نزدیکی اردوگاه پناهندگان جبالیا در نوار غزه برخورد کرد که در اثر این حادثه چهار فلسطینی کشته و شماری نیز زخمی شدند. فردای آن روز در زمان برگزاری مراسم خاکسپاری کشته‌شدگان، میان معترضان و نیروهای پلیس اسرائیل درگیری‌هایی روی داد». این زدوخورد و التهاب آغاز انتفاضه بود؛ همان حرکتی که به انقلاب سنگ نیز مشهور است. موج انتفاضه سراسر سرزمین‌های اشغالی را فراگرفت و سیاست تهدید و ارعاب و سرکوب اسرائیل نیز جز افزایش خشم فلسطینی‌ها نتیجه‌ای نداشت.«سربازان اسرائیلی با گلوله‌های واقعی به پرتاب سنگ و کوکتل مولوتف توسط معترضان فلسطینی پاسخ می‌دادند. برای اولین بار در چهل سال تنش میان اعراب و اسرائیل، فلسطینی‌های ساکن کرانه باختری و غزه نیز که جمعیتی حدود یک و نیم میلیون نفر را تشکیل می‌دادند به جنگ با اسرائیل پرداختند». هرچند اسرائیلی‌ها با فرار به جلو کشورهای ایران، سوریه و سازمان آزادی‌بخش فلسطین را عامل این ناآرامی‌ها معرفی می‌کردند، اما «در واقع انتفاضه یک جنبش مردمی بود که ناامیدی فلسطینی‌ها را پس از ۲۱ سال اشغال این سرزمین‌ها نشان می‌داد؛ این قیام حتی رهبری سازمان آزادی‌بخش فلسطین را نیز شگفت‌زده کرد. به موازات انقلاب سنگ، یک مقاومت منفی نیز در سرزمین‌های اشغالی به اجرا گذاشته شد. این مقاومت منفی شامل تحریم محصولات اسرائیل، امتناع از پرداخت مالیات و سازماندهی اعتصاب‌های عمومی بود. واکنش اسرائیل به این مقاومت نیز دستگیری، اخراج، سرکوب، شکنجه و بازداشت‌های مسلحانه بود». اما سرانجام ماجرای انتفاضه اول با وساطت بیل کلینتون و توافق میان یاسر عرفات و اسحاق رابین به پایان رسید (۳۱ سپتامبر سال ۱۹۹۳)؛ هرچند از حدود دو سال قبل، از شدت درگیری‌های میان دو طرف کاسته شده و التهاب سال‌های اولیه فروکش کرده بود. فلسطینی‌ها آمار شهدای خود در این شش سال را بیش از ۱۰۰۰ نفر (گاهی تا ۱۲۰۰ نفر) اعلام کردند. همچنین حدود همین تعداد «فلسطینی نیز به دلیل همکاری با نیروهای اسرائیلی کشته شدند». آمار فلسطینی‌هایی که در این مدت به زندان افتادند، به گفته خود اسحاق رابین بین ۱۲۰ هزار تا ۱۴۰ هزار نفر بود. ناگفته نماند که کشته‌های اسرائیل در انتفاضه اول به حدود ۲۰۰ نفر می‌رسد.
