ادوارد هالت کار در «تاریخ چیست؟» از تعارض کاذب میان فرد و جامعه میگوید
ادوارد هالت کار در «تاریخ چیست؟» از تعارض کاذب میان فرد و جامعه میگوید
ادوارد هالت کار مینویسد: «هنگامی که با عبارات انتزاعی از تنش بین آزادی و برابری، یا بین آزادی فرد و عدالت اجتماعی گفتوگو میکنیم، چه بسا از یاد میبریم که جدال میان اندیشههای انتزاعی روی نمیدهد. کشمکش در واقع مابین افراد و جامعه نیست، بلکه میان گروههای افراد جامعه است، و هر گروه میکوشد تا خطمشیهای اجتماعی موافق خود را تعمیم داده، خطمشیهای اجتماعی دیگر را عقیم سازد». به عبارت دیگر ما با تعارض و نزاع میان یک فرد و یک جامعه سروکار نداریم، بلکه با گروههای اجتماعی مواجهایم که افراد جامعه خواهناخواه ـ و حتی اگر خودشان هم ندانند یا نپذیرند ـ در یکی از آنها جای میگیرند. این گروهها گاهی باهم رقابت میکنند، گاهی باهم میجنگند و گاهی هم بنا به شرایط با یکدیگر متحد میشوند. افراد را نمیتوان خارج از این چارچوب فهمید و هر مطالعهای، بدون لحاظ کردن این نکته به انحراف کشیده میشود. «اگر فرد را مفهومی انتزاعی بیرون از جامعه انگاریم نه گذشته را درست میفهمیم نه آینده را». همچنین باید پذیرفت «کسانی که مورخ اعمالشان را مطالعه میکند تک و مجزا نبودند و در خلاء عمل نمیکردند: اعمال آنان در بافت و در پیشینه جامعهای در گذشته بود». نکته کلیدی اینجاست: همیشه باید به بافت و بستر اجتماعی توجه داشت و فرد را در این بافت و بستر دید. در غیر این صورت، نه مطالعهای تاریخی، که بحثی انتزاعی در خلاء خواهیم داشت. ادوارد هالت کار میافزاید: «ترسیم چهره فرد شوریده بر ضد جامعه به سبک متداول، بازگو کردن تناقض کاذب جامعه و فرد است. هیچ جامعهای کاملاً متجانس نیست. هر جامعهای صحنه کشمکشهای اجتماعی است، و افرادی که در برابر قدرت حاکم میایستند همانند کسانی که از آن طرفداری میکنند چکیده و محصول جامعهاند». حتی مردان بزرگ نیز از این قاعده مستثنی نیستند. «مرد بزرگ همواره نماینده نیروهای موجود یا نیروهایی است که به یاری او برای مبارزهجویی با قدرت موجود پدید میآید».
پینوشت: جملات ادوارد هالت کار که در این متن به آنها استناد شد، از کتاب مشهور وی تاریخ چیست؟ انتخاب شده بود؛ ترجمه حسن کامشاد، انتشارات خوارزمی.